Διαταραχές Λόγου

Είδη διαταραχών λόγου

Στις διαταραχές του λόγου συγκαταλέγονται η καθυστέρηση λόγου, ο τραυλισμός, ο δυσγραμματισμός, η δυσαρθρία, ο γλωσσικός αρνητισμός(μουτισμός), η ταχυλαλία, ο σιγματισμός, η δυσλαλία, δυσλεξία, αφωνία, η αφασία ή δυσφασία.

Η καθυστέρηση του λόγου εμφανίζει επιβράδυνση της γλωσσικής εξέλιξης. Τα παιδιά σε αυτή την κατηγορία αργούν να μιλήσουν, να πουν μαμά – μπαμπά, αργούν να κάνουν προτάσεις, να κάνουν χρήση συντακτικού και γραμματικής.

Ο τραυλισμός εντάσσεται στις νευρωτικές διαταραχές του λόγου και της ομιλίας. Αποτελεί διαταραχή της ροής του λόγους και εμφανίζεται με ασυντόνιστες κινήσεις του λόγου, της αναπνοής, της φωνής και της άρθρωσης. Ο τραυλισμός επέρχεται στην αρχή ή στο μέσο του λόγου, είτε με επαναλήψεις μεμονωμένων φθόγγων, συλλαβών, λέξεων είτε τράβηγμα του πρώτου γράμματος της λέξης και της συλλαβής. Ο τραυλισμός διακρίνεται σε τρία είδη, τον εξελικτικός, τον τραυματικό και τον υστερικό. Ο εξελικτικός εμφανίζεται στην διάρκεια της προσχολικής ζωής του παιδιού, ανάγεται ως επανάληψη μιας συλλαβής ή εμπόδιση της γλωσσικής ροής στην ομιλία. Ο τραυματικός εμφανίζεται σε ενήλικες. Ο λόγος εμφάνισης του είναι ένα τραυματικό γεγονός – σοκ. Η διάρκεια του σε συνδυασμό με την κατάλληλη θεραπευτική παρέμβαση είναι σύντομη. Και τέλος, ο υστερικός εμφανίζεται μετά από ένα έντονο ψυχικό ερέθισμα ή από υστερική αφωνία ή κώφωση. Άλλες διακρίσεις είναι ο κλονικός τραυλισμός, η επαναλαμβανόμενη αρχική συλλαβή ή λέξη. Ο Τονικός τραυλισμός, δυσκολίες εκκίνησης ομιλίας.

Ο Δυσγραμματισμός αποτελεί μια διαταραχή, η οποία έχει στενή συνάφεια με το συντακτικό και το μορφολογικό επίπεδο της γλώσσας. Χαρακτηριστικά στοιχεία του δυσγραμματισμού είναι η αδυναμία σχηματισμού προτάσεων, ομοίως αδυναμία σχηματισμού προφορικού και γραπτού λόγου με σωστή γραμματική και συντακτικό. Το παιδί που θα εμφανίσει δυσγραμματισμό δυσκολεύεται πολύ περισσότερο να εκφράσει ιδέες, συναισθήματα, απόψεις από κάποιο άλλο παιδί χωρίς διαταραχή λόγου.

Η δυσαρθρία αποτελεί μια διαταραχή ωφελούμενη στη βλάβη των κινητικών εγκεφαλικών νεύρων, έχοντας ως αποτέλεσμα βλάβες στα μέλη των γλωσσικών οργάνων. Η δυσαρθρία διακρίνεται σε υπνώδη, όπου οι βλάβες των εγκεφαλικών νευρών ενεργούν ως καθοδηγητές της γλώσσας, του φάρυγγα και του λάρυγγα. Στη συνέχεια, η σπαστική δυσαρθρία, η οποία είναι αποτέλεσμα σπαστικής ημιπλαγίας. Το πρόσωπο είναι ανέκφραστο, με συνεχή σιελόρροια και το στόμα και οι κινήσεις των χειλιών είναι επιβραδυνόμενες και περιορισμένες. Η αταξική δυσαρθρία, λόγω βλαβών του εγκεφάλου, χαρακτηρίζεται από ανακρίβεια στην προφορά των συμφώνων, από τράβηγμα των φωνηέντων, από παύσεις, από υψηλούς τόνους και αργό ρυθμό ομιλίας. Ακολουθεί, η υποκινητική δυσαρθρία, η οποία είναι προϊόν των ανωμαλιών του εξωπυραμιδικού συστήματος, έχοντας ως αποτέλεσμα των αποκλίσεων στον τόνο της ομιλίας, της ασθενής και συχνά διακοπτόμενης φωνής. Η υπερκινητική δυσαρθρία, η οποία εμφανίζεται είτε ταχεία, είτε βραδεία. Τα συχνά tics , η άρθρωση ως ηχολαλία, η δυστονία, η μη συμμετρία των συμφώνων και οι παύσεις της φωνής είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά και των δυο. Και τέλος, η μεικτή δυσαρθρία, η οποία οφείλεται σε βλάβες πολλαπλών εγκεφαλικών κινητικών οργάνων. Η ομιλία σε αυτή την κατηγορία μπορεί να γίνει και ακατανόητη.

Ο γλωσσικός αρνητισμός ή μουτισμός, είναι η άρνηση για ομιλία έχοντας ψυχογενή προέλευση. Το άτομο έχει κατακτήσει την ομιλία, αλλά λόγω ενός προβλήματος είτε οργανικό, είτε ψυχολογικό, δεν χρησιμοποιεί την ομιλία.

Η ταχυλαλία αποτελεί μια διαταραχή της ροής του λόγου. Στην περίπτωση αυτή η άρθρωση δεν είναι καθαρή. Η ομιλία είναι γρήγορη και οι λέξεις προφέρονται γρήγορα και πολλές φορές παραποιημένα, καθιστώντας την επικοινωνία δύσκολη.

Ο σιγματισμός ή ψελλισμός εκφράζει τον ελλιπή σχηματισμό του «σ». Η απουσία των συριστικών ομοίως γραμμάτων, οφείλεται σε ακουστικές βλάβες ή σε ανωμαλίες της δομής των δοντιών και του σαγονιού.

Η δυσλαλία, η οποία αποτελεί την λανθασμένη εκφορά των φωνημάτων, μέσω παραλείψεων, παραφθορών, αντικαταστάσεων, και ενθέσεων γραμμάτων.

Η αφασία ή δυσφασία ανάγει την μειωμένη ικανότητα στην εκφορά και την κατανόηση του λόγου. Έχοντας ως επακόλουθο την εμφάνιση δυσκολιών στην ομιλία, γραφή, ακοή και κατανόηση του λόγου. Η οποία οφείλεται σε εγκεφαλικές βλάβες. Τέλος, διακρίνεται σε ευχερής δυσφασία, στην οποία ενυπάρχει η δυσκολία στην ακουστική κατανόηση και στην επανάληψη λέξεων και φράσεων. Ακολουθεί η μη ευχερής, η οποία ανάγει δυσκολίες στην άρθρωση και τη διατύπωση λέξεων και φράσεων. Και τέλος, η καθαρή δυσφασία, η οποία εμφανίζει ελλείμματα στην ανάγνωση, γραφή και την αναγνώριση λέξεων.

Στις παραπάνω περιπτώσεις που αναφέρθηκαν η θεραπεία διαφέρει από είδος σε είδος. Συνήθως η θεραπεία που ενδείκνυται και χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση τους είναι η λογοθεραπεία, η ψυχοθεραπεία, η παιγνιοθεραπεία, ο συνδυασμός θεραπειών αλλά και ο συνδυασμός μεθόδων ψυχολογικών και παιδαγωγικών, σε συνδυασμό πάντοτε με την ενίσχυση του οικογενειακού περιβάλλοντος του παιδιού.